دارالعلم

مردم استان یزد از چند روز قبل مانده به ماه رمضان شروع به نظافت و پاکسازی خانه ها و مساجد می کنند و به این ترتیب به استقبال ماه مهمانی خدا می روند.

***هلال ماه نو***

مردم یزد برای رؤیت هلال اول ماه رمضان، غروب روز آخر ماه شعبان به بالای پشت بام و مناره های مساجد می روند و با نگاه به آسمان، ماه را جست وجو می کنند و در صورت مشاهده آن، اعمال مخصوص این ماه را به جا می آورند.

اگر بدلیل ابری بودن آسمان، رؤیت هلال اول ماه ممکن نباشد، یزدی ها مجبور می شوند به اصطلاح قاصد در کنند یعنی افرادی را به آبادی ها و شهرهای نزدیک بفرستند که افق شان با شهر آنها یکی است.

اگر قاصد در کردن جواب نداد و تا سحرگاهان، امکان دیدن ماه میسر نشد، مردم سحری را خورده و روزه می گیرند تا در صورت آغاز ماه رمضان از تکالیف دینی خود غافل نمانده باشند.

یزدی ها به محض رؤیت ماه، چشمانشان را می بندند و صلوات می فرستند تا از برکت ماه نو، حاجاتشان برآورده شود.

*** کلوخ اندازی***

از دیگر رسوم جالب این خطه این است که مردم با برپایی آیین کلوخ اندازی یا کلوخ اندازون، به استقبال ماه مبارک رمضان می روند.

این رسم مردم یزد بیشتر شبیه خانه تکانی مردم کشور در ایامی پایانی هر سال است به نحوی که مردم چند روز قبل از ماه رمضان به نظافت و پاکسازی خانه ها و مساجد می پردازند و با برگزاری مراسم کلوخ اندازی، به شادی پرداخته و به استقبال ماه رمضان می روند.

در این آیین دیرین، خانواده ها در آخرین روز ماه شعبان در کنار یکدیگر جمع می شوند یا دسته جمعی به دل طبیعت می زنند و آن روز را به شادی و خوشی می گذرانند و از انواع خوراکی ها بهره مند می شوند و به دیگران نیز می دهند.

یکی از خوراکی هایی که روز کلوخ اندازی طرفدار زیاد دارد، خوراک موسوم به ˈشولیˈ است که نوعی آش است و انواع مختلف دارد.

از دیگر خوراکی های روز کلوخ اندازی، آش رشته یا آش خمیر، آش کشک، حلوای برنج، شله زرد و فالوده یزدی است.

در گذشته های دور، مردم یزد در پایان روز به یکدیگر کلوخ های کوچک پرتاب می کردند و می خندیدند و از این روست که به این روز، روز کلوخ اندازی می گویند.

در صورتی که ماه رمضان مثل امسال مصادف با فصل تابستان باشد، جمعه آخر ماه شعبان یا آخرین روز این ماه را جوانترها در دسته های چند نفری یا به اتفاق اعضای خانواده به باغ و صحرا می روند و با پختن آش و تهیه غذاهای مناسب، خوردن شیرینی و آجیل، از آمدن ماه رمضان استقبال می کنند.

مردم یزد در پایان این روز به یکدیگر کلوخ های کوچک پرتاب می کردند و می خندیدند و این روز به ˈکلوخ اندازونˈ معروف بود که در حال حاضر این رسم منسوخ شده است.

در برخی شهرستانهای استان همچون شهرستان بافق، برخی مردم، چند روز قبل از حلول ماه رمضان روزه می گرفتند. این روزه ها به نیت روزه قضا گرفته می شد یا بنا براحتیاط، اگر هلال ماه رمضان زودتر رؤیت می شد، روزه قضا بر گردن آنها نمانده باشد.

عادت این بود قبل از ماه رمضان، خانواده ها خود را برای گرفتن روزه آماده می کردند و کسانی که توانایی داشتند، آذوقه یک ماه خود را که اغلب آرد، حبوبات، خرما و نان خشک بود، خریداری می کردند.