دارالعلم

غلامرضا دهقانی از اهالی اشکذر در مورد این مراسم به خبرنگار مهر گفت: جوش دوره در اشکذر رسمی خاص و شاید منحصر به‌فرد باشد که صبحگاه عاشورا در حسینیه سفید اجرا می شود.

وی با اشاره به اینکه در صبحگاه دهم محرم نوحه خوان این مراسم از بلندگو با نوحه خاصی مردم را به شرکت در این مراسم فرا می‌خواند، افزود: در قدیم که بلندگو نبود، چند نفر از ذاکرین امام حسین (ع) پشت بام تکیه حسینیه می‌رفتند و با هم‌خوانی‌هایی به مردم ندا می‌دادند که به آن «صلاه کشیدن» می‌گفتند.

دهقانی در این خصوص توضیح داد: صلاه، صلاه، صلاه/ الصلاه علی الحسین الشهید بکربلا/ قربان شوم به وقت دعا کردنت حسین (ع)/ با شمر رو سیاه به سر بریدنت حسین (ع)/ از قطره قطره خون تو می‌آید این ندا/ ای مرحبا به وعده وفا کردنت حسین (ع).

وی بیان كرد: بعد از این اعلام که در سال‌های اخیر نواختن طبل هم به آن اضافه شده است، نوحه‌خوانان بالای یکی از غرفه‌های حسینیه می‌ایستند و مردم نیز در قسمت پایین غرفه‌ها در مقابل آنها قرار می‌گیرند و با یكدیگر به عزاداری می‌پردازند.

دهقانی گفت: ابتدا مرثیه و نوحه‌ای که غم‌انگیزی این روز را حکایت می‌کند می‌خوانند سپس دست در دست یکدیگر داده و گرادگرد کلک و نخل و خیمه‌ها، در حسینیه حلقه‌ای تشکیل می‌دهند و در حالی که این حلقه ماتم در چرخش است، این نوحه با لحن و شیوه خاصی که بسیار غم‌انگیز است، خوانده می‌شود.

بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)

حسین بی‌کس مادر، حسین بی‌کس مادر، قتیل خنجر کافر

بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)

چه‌سان بینم تو را بی‌سر، چه‌سان بینم تو را بی‌سر، میان خون – من مضطر

بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)

به صد نازت بپروردم، به صد نازت بپروردم، غریب و بی‌کس – مادر

بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)

بسی زحمت کشیدم من، بسی زحمت کشیدم من که تا پروردمت مادر

بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)

چه شد قاسم؟ چه شد اکبر؟ چه شد قاسم؟ چه شد اکبر؟ چه شد عباس نام‌آور؟

بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)

خزان شد گلشن طاها، خزان شد گلشن طاها، گل و گلزار پیغمبر (ص)

بگریید ای مسلمانان، بگریید ای مسلمانان به قتل آل‌پیغمبر (ص)

دهقانی افزود: بعد از اینکه این نوحه چند مرتبه تکرار شد، دست‌های یکدیگر را رها کرده با فریاد یا حسین(ع) و به حالت هجومی به طرف نوحه‌خوان می‌دوند و نوحه‌خوان نوحه «شور است و شین است و واویلا / قتل حسین است و واویلا»، «شورش ناس است و واویلا / قتل عباس است و واویلا» را می‌خواند.

وی ادامه داد: مراسم حسینیه در اینجا به پایان می‌رسد و مردم با شیر گرم و کیک نذری پذیرایی می‌شوند سپس نوحه‌خوانان بعد از اینکه از کسانی که در سال گذشته در مراسم حضور داشته و طی عاشورای سال قبل تاکنون به رحمت حق پیوسته‌اند، یاد می‌کنند و با مردم به راه می‌افتند و در کوچه و محل با حالت نوحه‌خوانی به صورت دوره حرکت می‌کنند.

دهقانی تصریح کرد: مردم به ترتیب به خانه‌هایی که طی یک سال گذشته، از عاشورای سال قبل تاکنون، کسی از آن خانه فوت کرده است، وارد می شوند و نوحه و مرثیه‌ای می خوانند.

سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان اشكذر نیز در مورد این مراسم به خبرنگار مهر گفت: نامگذاری این مراسم با عنوان «جوش دوره» به این دلیل است كه «جوش» به معنی هیجان و التهاب است چرا که در این روز مردم در وضعیت عادی و آرام خود نیستند.

سیدمحمد جعفر میرجلیلی افزود: «دوره» بودن آن نیز از آن جهت است که مردم به صورت حلقه دور حسینیه می‌چرخند و سپس برای رفتن به خانه فوت‌شدگان به صورت دوره‌گردی، محله را دور می‌زنند.

گردشگران خارجی عزاداری مردم اشکذر را نظاره می‌کنند

وی همچنین از حضور گردشگران خارجی در حسینیه سفید خبر داد و اظهار داشت: تورهای فرهنگی ـ مذهبی بازدید از مراسم كهن سنتی عزاداری تاسوعا و عاشورای حسینی در حسینیه سفید اشكذر راه‌اندازی شده است.

میرجلیلی افزود: این تورها با پیگیری و مكاتبه با انجمن دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری استان‌های متعدد و با هدف شناساندن فرهنگ بومی و عزاداری سنتی و گردشگری فرهنگی ـ مذهبی به گردشگران داخلی و خارجی راه‌اندازی شده است.

سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اشكذر گفت: مراسم عزاداری در حسینیه سفید از شب اول محرم با كاروان غم شروع شده و با برپایی مراسم عزاداری، نوحه‌خوانی و تعزیه‌گردانی در روز تاسوعا و عاشورای حسینی به نقطه اوج می‌رسد.

وی تصریح کرد: مراسم سنتی عزاداری در روز عاشورا با جوش‌دوره صبح عاشورا كلید می‌خورد و با نوحه‌خوانی، تعزیه‌گردانی، نخل‌برداری و در نهایت مراسم شام غریبان امام حسین (ع) به پایان می‌رسد و پس از آن روضه‌خوانی و شبیه‌گردانی تا پایان ماه محرم ادامه دارد.

مراسم‌های منحصر به‌فرد عزاداری در جای‌جای استان یزد در هر منطقه به شیوه‌ای خاص وجود دارد و در همه این مراسم‌ها، اوج ارادت و علاقه به اهل بیت (ع) و آل پیغمبر (ص)، موج می‌زند.

صفحات: 1· 2