پاسخ رهبر معظم انقلاب به استفتائاتی درباره زکات فطره
بخشی از فتاوای رهبر معظم انقلاب در مورد زکات فطره از سوی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله العظمی خامنهای، منتشر شده است.
متن این استفتائات و پاسخ رهبر معظم انقلاب به شرح زیر است:
سؤال: پدرى که زکات فطره نمىدهد، تکلیف زن و فرزند او چه مىشود؟
جواب: بر آنان تکلیفى نیست و لازم نیست فطره بدهند.
سؤال: اگر زن به جهت نیاز شوهر، در تأمین مخارج زندگى کمک کند؛ چه کسى باید زکات فطره آنها را بدهد؟
جواب: اگر زن نانخور شوهر محسوب شود، باید شوهر در صورت توانایى زکات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نانخور شوهر و کس دیگرى نباشد، باید خودش زکات فطرهاش را بدهد.
سؤال: زنى که از تمکین شوهر خوددارى مىکند، آیا زکات فطره او از شوهرش برداشته مىشود؟
جواب: خیر، باید شوهرش زکات فطره او را بدهد؛ مگر آنکه نان خور شخص دیگرى باشد.
سؤال 1: میهمانی که فقط شب عید فطر به خانه انسان بیاید، تکلیف فطرهاش چه میشود؟ سؤال 2 : اگر میهمان فطره خودش را بدهد، آیا از عهده صاحب خانه ساقط میشود؟ سؤال 3 : اگر انسان شب عید فطر میهمان داشته باشد و صبح متوجه شود که عید بوده؛ آیا فطره آنها بر او واجب است؟
جواب 1: فطره او بر عهده صاحب خانه نیست. جواب: در فرضی که نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده میزبان ساقط میشود. جواب: ناآگاهی از رؤیت هلال، تأثیری در حکم پرداخت فطره ندارد لکن گذشت که فطره میهمان یک شبه بر عهده خودش میباشد.
سؤال: آیا پرداخت زکات فطره بر کسی که توان مالی ندارد، واجب است؟
جواب: اگر فقیر باشد، زکات فطره بر او واجب نیست و اگر سه کیلو گندم و مانند آن و یا قیمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زکات فطره بدهد و چنانچه افرادی تحت تکفل دارد، میتواند آن را به قصد فطره، بین نفرات خانواده دست گردان کنند و بهتر است نفر آخر، آن را به کسی بدهد که از خودشان نباشد.
سؤال: زکات فطره را باید از قوت متعارف داد، یا قوت شرعی؟
جواب: اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اینها داده شود، کفایت میکند و منحصر به قوت غالب نیست.
سؤال: مقدار فطره چقدر است؟
جواب: شخص باید برای خودش و کسانی که نان خور او محسوب میشوند، برای هر نفر سه کیلو از خوراک مردم (مانند گندم، جو، خرما، کشمش، برنج، ذرت و یا مانند اینها) و یا پول یکی از آنها را به مستحق بدهد.
سؤال: اگر شخص فطره را کنار بگذارد، میتواند از آن استفاده کند و بعد به جای آن مال دیگری بگذارد؟
جواب: خیر، باید همان را که کنار گذاشته، برای فطره بدهد.
سؤال: زمان کنار گذاشتن فطره و پرداخت آن چه موقع است؟
جواب: بعد از اثبات حلول ماه شوال میتواند آن را کنار بگذارد اگر نماز عید فطر میخواند، بنابر احتیاط واجب باید پیش از نماز پرداخت کند یا کنار بگذارد و اگر نماز عید نمیخواند، تا ظهر روز عید فطر مهلت دارد.
سؤال: آیا جایز است پیش از ماه رمضان، فطره را به فقیر داد؟
جواب: خیر، کفایت نمیکند؛ ولی میتواند آن را به عنوان قرض به او بدهد و در روز عید فطر، طلب خود را بابت فطره حساب کند.
سؤال: آیا جایز است زکات فطره را در شهر دیگری بدهیم؟
جواب: اگر در محل و شهر خودش مستحق پیدا نشود، میتواند آن را به شهر دیگری ببرد.
